Edukacja, głupcy

Wielkie zmiany osobowości zdarzają się prawie wyłącznie w sferze charakteru. W sferze inteligencji zmiany są bardzo niewielkie. Imbecyl zawsze pozostanie imbecylem. Le Bon

Oświata nie leczy głupoty lecz ją uzbraja. Gomez Davila

Zbyt wiele wiedzy narzuconej niższym umysłom zamąca wszystkie ich sądy. Na wpół oświecone tracą swoje intuicyjne, prymitywne cechy i stają się intelektualnymi Metysami. Le Bon

Państwo narzuca obowiązkową i bezpłatną szkołę ut hominem stupidum magis etiam infatuet mercede publica (by publiczne pieniądze jeszcze bardziej otumaniły głupiego człowieka). Gomez Davila

Wszystkie monopole są obrzydliwe, lecz najgorszy jest monopol na nauczanie. Bastiat

Reedukacja człowieka będzie polegać na ponownym nauczeniu go właściwego ocenienia przedmiotów, tj potrzebowania niewielu. Gomez Davila

Człowiek jest zwierzęciem edukowalnym, pod warunkiem, że nie wpadnie w ręce postępowych pedagogów. Gomez Davila

Wychowanie nie jest dawaniem gotowych recept: jest przekazywaniem niechęci i pasji. Gomez Davila

Kiedy domyślamy się zakresu tego, co wrodzone, zdajemy sobie sprawę, że pedagogika jest techniką dotyczącą spraw niższego rzędu.

Uczymy się tylko my, którzy narodziliśmy się by wiedzieć. Gomez Davila

Języki klasyczne mają wartość edukacyjną, ponieważ nie dotyczy ich wulgarność, poprzez którą współczesne życie psuje języki żywe. Gomez Davila

Tylko jedna rzecz olśniewa mnie bardziej niż głupota z jaką większość ludzi przeżywa swe życie: to inteligencja, która zawiera się w tej głupocie. Pessoa

Wierzcie mi: gdyby inteligentni ludzie nie podnosili kwestii różnych ludzkich niedoli, ludzkość nigdy nie zwróciłaby na nie uwagi. Pessoa

Problem edukacji wychowawców jest problemem o którym demokrata zapomina w swym entuzjazmie do edukowania wychowanków. Gomez Davila

„Przeciwko głupocie mojej epoki odczuwam strumienie nienawiści, które mnie duszą. Gówno podchodzi mi do ust. Jak przy zduszonych rupturach” - pisze w innym liście święty Flaubert. I tragiczne w tym jest to, że nie proletariat i plebs jest głupi, ale że tak zwane warstwy oświecone stawiają się coraz głupsze. „Należy oświecić warstwy oświecone – pisze jeszcze w innym liście Flaubert. - Zacznijcie od głowy. Ta jest najbardziej chora, reszta przyjdzie sama”. Bobkowski

Doświadczeni w kwestiach szeroko pojętej edukacji minionych dwustu lat, wiemy już wystarczająco dobrze, co czyta lud, by zacząć się obawiać, że ci którzy dziś trudzą się tym, by nauczyć lud czytać i pisać, chcą go przede wszystkim zepsuć. Gomez Davila

Bez podstawowej oświaty całkowite ogłupienie ludu nie jest możliwe. Gomez Davila

W uczniu powinno się rozwijać nie „kreatywność”, lecz inteligentną pasywność. Gomez Davila

Wyedukowanie człowieka polega na nauczeniu go podejrzliwości wobec myśli które przychodzą mu do głowy. Gomez Davila

Ostatecznie i ja dostanę coś „od wiersza” ale postanowiłem sobie nie napisać ani jednego słowa, którego bym naprawdę nie myślał. Witkacy

Nie chcę bynajmniej wmawiać komukolwiek rzeczy, której sam nie doświadczyłem i w którą nie wierzę. Witkacy

Oducza się umysł powoli, czego się uczył długo. Seneka

Piękne to i silne są natury, które umieją ocalić się bez szwanku z uścisku wadliwego wychowania. Montaigne

Nie dla życia lecz dla szkoły się uczymy. Nie wystarczy jeno przyczepiać wiadomości do duszy, trzeba je w nią wcielać, nie trzeba jej nimi pokrapiać, jeno napawać; a jeśli nie są zdolne jej odmienić i wznieść ponad stan pospolity, z pewnością o wiele lepiej wszystkiego poniechać. Jest to niebezpieczny miecz, który ciąży swemu panu i zgoła go kaleczy, jeśli znajdzie się w dłoni słabej i nieświadomej jego użycia; byłoby w takim razie lepiej, żebyśmy się niczego nie uczyli. Montaigne

Owo też nie jest tak wielki dziw, jak to okrzykują, iż przodkowie nasi niewiele cenili sobie te wszystkie nauki i że dziś jeszcze spotyka się je jeno trafunkiem u najznamienitszych rajców przy naszych królach. Ba, gdyby nie podtrzymywało owych mądrości w znaczeniu to, iż ludziska spodziewają się najrychlej dojść do bogactwa za pomocą jurysprudencji, medycyny, bakalarstwa, ba i teologii, z pewnością ujrzelibyście tych uczniów chodzących tak samo w obszarpanych pludrach, jak niegdyś. Co za szkoda, że nie uczą nas ani dobrze myśleć, ani dobrze czynić! Odkąd pokazali się uczeni, poczciwi zaczęli znikać. Montaigne

Niech młodzieniec za pośrednictwem historii zagłębi się w owe wielkie dusze najświetniejszych wieków. Powie ktoś, iż jest to błahe studium; ale wedle innego znowuż sposobu widzenia jest to nieoszacowana i płodna nauka, jedyna, jak zaświadcza Platon, którą Lacedończycy mieli w poważaniu. Montaigne

Trzeba powiedzieć chłopcu co to jest wiedza i niewiedza, co winno być celem nauki; co jest męstwo, umiarkowanie i sprawiedliwość; jakie rozróżnienie można uczynić między chciwością sławy a pieniędzy, niewolą a posłuszeństwem, swobodą a swawolą; po jakich oznakach poznaje się prawdziwe i trwałe zadowolenie; do jakiego stopnia godzi się lękać śmierci, bólu i hańby, jakie sprężyny poruszają nami i wywołują tyle rozmaitych w nas wstrząśnień. Montaigne

Skoro filozofia jest nauką mądrości, która uczy żyć, i skoro wiek dziecięcy czerpie z niej pożytek nie gorzej od innych, czemuż mu jej nie udzielać?

Póki glina wilgotna, podatna i miętka
Na toku ją garncarskim urabiaj co żywo!

Uczą nas jak żyć, skoro życie minęło. Stu szkolarzy nabawiło się francy, nim doszli w Arystotelesie do rozdziału „o umiarkowaniu”. Montaigne

Dzieci należą do rzędu tych rzeczy, których nie ma co nadto pragnąć, zwłaszcza w tych czasach, kiedy tak trudno byłoby wychować je ku zacności. Montaigne

Wybór systemu edukacji jest ważniejszy dla narodu niż wybór rządu. Le Bon

Niektórzy teoretycy wierzyli długi czas, że edukacja przyniesie powszechne zrównanie. Wiele lat doświadczeń pokazało, jak głębokie jest to złudzenie. Le Bon

Wychowanie powinno mieć na uwadze dwie zasady: moralność i roztropność; moralność, żeby wzmocnić cnotę; roztropność, żeby chronić się przed występkiem innych ludzi. Przeciągając wagę na stronę moralności, przysporzycie tylko ofiar oszustwa lub męczenników; przeciągając na drugą stronę, zrobicie wyrachowanych egoistów. Zasadą każdego społeczeństwa jest oddawać sprawiedliwość sobie i innym. Jeżeli należy kochać bliźniego swego jak siebie samego, to, jest przynajmniej równie sprawiedliwe kochać siebie samego jak bliźniego swego. Chamfort

Herbert Spencer i wielu innych wybitnych myślicieli wykazali bez trudu, że oświata ani nie umoralnia ludzi, ani ich nie uszczęśliwia, ani wcale nie zmienia ich odziedziczonych po przodkach instynktów i namiętności – a nawet gdy jest źle pokierowana, może stać się szkodliwa i często zgubna. Le Bon:

Adolf Gillot zaobserwował wraz ze swymi kolegami, że przestępczość szerzy się przede wszystkim wśród młodzieży, której bezpłatna i obowiązkowa szkoła zastąpiła praktykę w handlu i rzemiośle.

Nie wolno jednak twierdzić, że oświata dobrze zorganizowana i dostosowana do potrzeb społeczeństwa nie przynosi pożytku. Dobra oświata jest największą potęgą na jaką może zdobyć się naród; zła oświata to dobrowolna trucizna wsączana w łono własnego narodu.

Od szkoły powszechnej do ukończenia uniwersytetu dziecko uczy się tylko na pamięć treści podręczników, ani chwili zaś nie poświęca na kształcenie swego umysłu i zdolności samodzielnego myślenia.

Widzimy więc, że szkoła nie wychowuje ludzi samodzielnych, ale kastę urzędniczą, w której można się piąć do góry bez zdolności i inicjatywy. Le Bon

Na wszystkich trzech szczeblach naszego systemu szkolnego: w szkole powszechnej, średniej i wyższej, nauczanie abstrakcyjne trwa zbyt długo i zanadto przemęcza umysł uczącego się; a celem jedynym tego uczenia jest świstek papieru zwany dyplomem. Aby osiągnąć ten cel:,' stosuje się najzgubniejsze metody, sprzeczne z naturą człowieka i wypaczające zmysł społeczny: zbytnie opóźnianie nauczania praktycznego, system internatowy oddzielający młodzież od życia, sztuczne ćwiczenia i przyzwyczajanie do mechanicznego spełniania nałożonych obowiązków, przeciążanie pracą bez względu na potrzeby wieku. Zapomina się o wprawianiu młodzieży w obowiązki wobec życia, zdaje się ją w późniejszych latach na łaskę losu, a kiedy spotka się ona z walką o byt, nie ma ani hartu, ani broni, by wytrwać i zwyciężyć. Nasze szkoły nie dają siły ani zdrowemu rozsądkowi, ani woli, ani nerwom, pozbawiają więc swych wychowanków tego, bez czego w życiu zwyciężyć nie można. Nie przygotowani wstępują oni w życie, a pierwsze ich kroki przynoszą im ból i rozczarowanie, które obezwładniają nieraz na długi czas, a często odbierają na zawsze zdolność życiową. Straszna to próba i niebezpieczna, bo bez zabezpieczenia naraża na walkę moralną i nadweręża umysłową równowagę, która raz zwichnięta, nieszybko powraca do normalnego stanu. Przychodzi rozczarowanie, które zbyt głębokie orze bruzdy w duszy, gdyż było zbyt silne i ponad miarę przepojone goryczą. Taine

Po sposobie nauczania panującym w danym kraju możemy oceniać jego przyszłość, a wychowanie, jakim karmimy obecne pokolenie, musi budzić w nas grozę. Od sposobu krzewienia oświaty i wychowania zależy w dużym stopniu uszlachetnienie lub zwyrodnienie charakteru wychowanków, a tym samym i duszy tłumu. Dlatego musieliśmy się nieco bliżej przyjrzeć obecnemu sposobowi kształcenia, który obojętne i spokojne masy zamienia w armię niezadowolonych buntowników, słuchających pustych słów marzycieli i mówców. Szkoła, wychowując ludzi niezadowolonych i anarchistów, przygotowuje ludom romańskim szybki upadek. Le Bon

Nawet głupim można być w sposób bardziej lub mniej inteligentny. Kertesz

Z drugiej strony dla głupoty nie ma usprawiedliwienia, bo pod względem moralnym jest to wybór łatwej drogi; to najłatwiejsza forma samoobrony przed istnieniem. Kertesz

Zawsze z trudem wierzyłem, że człowiek pochodzi od małpy: wskazałbym więcej dowodów na to, że jest odwrotnie. Kertesz

Istnieją mądrzy ludzie, którzy nie są zdolni. Istnieją też ludzie zdolni, którzy nie są mądrzy. I oprócz nich istnieją całe tłumy ludzi niezdolnych i niemądrych, ale sprytnych i wygadanych. I często oni zwyciężają. Marai

Bywają ludzie tak głupi, że gdyby jakaś myśl pojawiła się na powierzchni ich umysłu, popełniłaby samobójstwo, przerażona swą samotnością. Cioran:

By niewzruszenie wierzyć w człowieka, trzeba być niezdolnym do introspekcji i nie wiedzieć nic o historii.

Wielki matematyk – będący tylko matematykiem – stoi o wiele niżej od wieśniaka, prymitywnie dręczącego się problemami ostatecznymi. Ogólnie biorąc, nauka zbydlęca ludzi, redukując ich świadomość metafizyczną.

Mogę zrozumieć i usprawiedliwić anomalie – w miłości, we wszystkim; to jednak, że trafiają się impotenci wśród durniów, przechodzi moje pojęcie.

Natura zawsze była nędzarką. Możemy jej pomóc tylko nie wiedząc. Niewiedza pozwala załatać jej biedę iluzjami, ukryć pod nimi dziury pojawiające się tu czy tam. Istnienie jest owocem nieskończonych dobrych chęci ignorancji.

Gdybyśmy dali się ozłocić słońcu głupoty! Jakże ciepłą rzeczywistość opromieniałoby w fikcyjnym świecie! Gdyż głupota — miła i słodka swobodnie tryska z fontann Stwórcy. Świat jest latoroślą ignorancji.

Kiedy widzę jak ktoś walczy za jakąś sprawę, obojętnie o co, staram się dowiedzieć, co się dzieje w jego umyśle i skąd może się brać ów tak oczywisty brak dojrzałości. Odmowa poddania się może być oznaką „życia”. Lecz w żadnym razie przenikliwości czy po prostu zastanowienia. Człowiek rozsądny nie zniża się do protestów. Ledwie pozwala sobie na oburzenie. Branie spraw ludzkich serio świadczy o jakimś ukrytym defekcie.

Ten kto bywając wśród ludzi, czyni sobie jakiekolwiek złudzenia na ich temat, powinien zostać skazany na powtórne narodziny, aby nauczyć się obserwować, widzieć, aby być trochę na bieżąco.

X to człowiek, którego wady badałem przez całe lata z zamiarem doskonalenia się... Przywiązywał wagę do wszystkiego. Zrozumiałem, że to jedyna rzecz, której nie należy robić. Jego przykład, zawsze obecny w moim umyśle, od jakże wielu uniesień mnie uwolnił!

Wszystkie miernoty poszukują różnorodności świata zewnętrznego, bo bycie powierzchownym sprowadza się do samorealizacji za pośrednictwem przedmiotów. Człowiek powierzchowny ma tylko jedno zmartwienie, ocalić siebie dzięki przedmiotowi. Dlatego poszukuje on w świecie zewnętrznym wszystkiego co może on mu zaoferować, by móc wypełnić siebie wartościami i rzeczami zewnętrznymi.

Zaiste, wiara w postęp to najgłupsza, najtrudniejsza ze wszystkich wiar.

Być zrozumianym to jeszcze większe upokorzenie od bycia niezrozumianym. 

Wolałbym zbiorową mogiłę od państwowego pogrzebu. Cioran

Ludzie, zauważyłem, lubią takie myśli, które nie zmuszają do myślenia. Lec:

Ja? Kocham człowieka!!! Chodzi tylko o jego definicję.

Uważam antropologię za pseudonaukę. Jej definicja człowieka przeludnia nam świat.

Depczę wasze najświętsze uczucia? Nie miejcie tak przyziemnych.

 

Cóż za straszny klimat tworzy synchronizacja wyżu demograficznego z niżem umysłowym.

Ograniczony mózg zmieści nieograniczoną masę bzdur. 

 

To dziwne, jak trudno jest wywołać echo w najbardziej pustych głowach. 

 

Arcydzieło pojmie nawet głupiec. Ale jakże inaczej. 

 

Nie każdy pasterz pędzi swe owieczki, by się pasły na wyżynach ducha. 

 

Głupota nigdy nie przekracza granic, gdzie stąpnie, tam jej terytorium. 

 

Ich dodatnia opinia wywarła ujemne wrażenie. 

 

Umysły ciemne drażni błyskotliwość. Lec

Ludzkość przyjmuje owacjami wyłącznie zgubne propozycje. Gomez Davila:

W dzisiejszych czasach tylko głupia idea wywołuje prawdziwy entuzjazm. 
 
Bez trosk materialnych głupiec umiera z nudów. 
 
Człowiek mówi o względności prawdy, gdyż prawdą nazywa swoje niezliczone błędy. 
 
Wykształcenie wydaje nam się czymś ważnym dopóty, dopóki nie spotkamy wykształconego głupca. 
 
Nie istnieje na świecie nic, czego nie potrafiłby strywializować entuzjazm głupców. 
 
Obecność głupca zasmuca. 
 

O tym, o kim się mówi, że „należy do swoich czasów”, mówi się tylko tyle, że w danej chwili zgadza się z największą ilością głupców.

Ogół nie umie się bronić przed głupimi ideami inaczej, jak tylko przyjmując głupie idee o przeciwnym znaczeniu. 
 

Głupiec nie ufa prawdzie za którą nie stoi opinia publiczna.

Aby żyjąc pośród głupich opinii, nie być przygnębionym, należy nieustannie pamiętać, że rzeczy ewidentnie są tym czym są, cokolwiek sądziłby świat.

Niemożliwe jest przekonanie głupca, że istnieją przyjemności wyższe niż te, które dzielimy z innymi zwierzętami. 
 
Trudno nam rozmawiać nie z tym, kto nie myśli tak, jak my myślimy, ale z tym, kto sądzi, że myśli. 
 

Poprzez szarości łatwo doprowadzić głupca od bieli do czerni.

W pewnych dziedzinach nauka jest trybunałem do którego odwołuje się tylko głupiec.

Ludzie z trudem pojmują, że nie pojmują.

Sfinks pożera nie tego, kto nie rozwiązuje jego zagadek, lecz tego, kto udziela mu głupich odpowiedzi.

„Sądy przestarzałe” i „sądy błędne” - dla głupca to synonimy.

Koszty postępu podaje się w liczbach głupców. Gomez Davila

Tylko dla zupełnie bezmyślnych i tępych stworzeń Istnienie przedstawia się stale jako pospolite i bezproblematyczne, jak w najbardziej zwykłych momentach, gdy jesteśmy pod bezwzględnym panowaniem poglądu zwyczajnego, poglądu codziennego, a nawet świątecznego dnia. Witkacy

Każda rzecz, wymagająca intelektualnego wysiłku, mogłaby być przez byle durnia z tupetem ogłoszona jako bzdura przy pomocy etykietki niezrozumialstwa. Witkacy

Z głupim człowiekiem nie warto gadać. Witkacy

Nikt nie popełnia błędów sam dla siebie, lecz rozsiewa głupotę pomiędzy najbliższych i ją z kolei zbiera. Seneka

Pospolite mniemania, które zażywają powagi dookoła, wszczepione w duszę nasieniem ojców, wydają się nam powszednie i wrodzone: z czego wynika, że co znajduje się poza granicami zwyczaju, zdaje się nam poza granicami rozumu; Bóg wie jak często nie do rzeczy! Montaigne

Ale z czego może pochodzić, iż dusza bogata w umiejętności tylu rzeczy nie staje się przez to żywsza, że gruby i pospolity umysł może pomieścić beż żadnej dla siebie korzyści zdania i sądy najwyborniejszych duchów, jakie istniały na świecie, tego jeszcze i dziś nie pojmuję. Montaigne

Głupota jest to przykra właściwość: nie móc jej ścierpieć, złościć się na nią i gryźć się nią, jak mnie się zdarza, to znowuż inny rodzaj choroby, w niczym, co do uprzykrzenia nie ustępujący głupocie … Montaigne

Codziennie słyszę, jak głupcy powiadają zdania niegłupie, mówią dobre rzeczy, ale zmacajmy jak daleko są ich świadomi; ujrzyjmy, skąd je wzięli! Montaigne

Głupota i skaza, na zdrowym rozumie nie jest rzeczą uleczalną za pomocą napomnienia (…). Winni jesteśmy naszym bliskim to staranie i tą pilną i baczną poprawę i naukę; ale prawić kazania lada przechodniowi i prostować nieuctwo i głupotę każdego, kogo się spotka, to mi się wydaje bardzo lichy obyczaj. Montaigne

Przypisywać innym ludziom uczucia, które kierują nami samymi, to tyle, co nigdy tych ludzi nie zrozumieć. Le Bon

Człowiek przeciętny ma w swojej duszy zestaw gotowych myśli, brak mu jednak umiejętności myślenia. Ortega y Gasset

Umysły mierne potępiają wszystko co przechodzi ich miarę. La Rochefoucauld

W głupcu nie ma dość materiału na dobroć. La Rochefoucauld

Imbecyla charakteryzuje nie tyle głupota jego idei, co głupota jego argumentów. Gomez Davila