Wolność

Nie przyjemność, nie chwała, nie władza - wolność, wyłącznie wolność. Pessoa

Wolność to możliwość odosobnienia. Jesteś wolny, jeżeli potrafisz odgrodzić się od ludzi, tak aby nie ciągnęła cię do nich potrzeba pieniędzy, życia stadnego, miłości lub sławy ani ciekawości, bo w ciszy i samotności nie znajdują pokarmu. Jeżeli nie potrafisz żyć samotnie, urodziłeś się niewolnikiem. Pessoa

Moimi kratami więziennymi są ludzie wokół mnie – i ja także jestem kratą z każdym z ich więzień. Większość „pomocy” jakiej sobie wzajemnie udzielamy to tylko cement mocniej utrwalający kraty.
Nanamoli Thera

Wolność przychodzi wraz z wyrzeczeniem. Wszelka posiadłość to zniewolenie. Nisargadatta Maharaj

Bądź wolny od predylekcji i preferencji i umysł z jego brzemieniem żalu zniknie. Nisargadatta Maharaj.

Wiedzieć, że jesteś więźniem swego umysłu, że żyjesz w wyobrażonym świecie własnej kreacji jest świtem mądrości. Nie chcieć nic od tego, być gotowym porzucić to całkowicie jest byciem poważnym. Nisargadatta Maharaj

Nie wiedzą, że skończone jest ceną za to co nieskończone, tak jak śmierć jest ceną za to co nieśmiertelne. Duchowa dojrzałość polega na gotowości porzucenia wszystkiego. Nisargadatta Maharaj

Każdy wiek rodzi swoją Ideę i zadaniem pisarzy jest sformułować ją – pisał Diderot. Ideą XVIII wieku była wolność. Idą XX wieku jest emerytura. Marai

Czym jest w końcu wyzwolenie? Wiedzą, że jesteś poza narodzinami i śmiercią. Przez zapomnienie tego i wyobrażanie sobie, że jesteś śmiertelną istotą stwarzasz sobie wiele problemów, musisz się przebudzić jak ze złego snu. Nisargadatta Maharaj

Świat jest jak ZOO gdzie nie ma zwiedzających, tylko zwierzęta w klatkach – niektóre potrafią poruszać swymi klatkami od środka i czasami bawią się w zwiedzających. Nanamoli Thera

Pustelnik jest prorokiem wolności. O. Zawada

Tylko nieliczni nie kończą prowadzeni za uzdę do stajni. Gomez Davila

Przeklęty błogosławieństwem bycia skazanym na wolność. Nanamoli Thera

Nic tak nie ciąży jak zmęczenie ciała ani nie niepokoi jak zmęczenie emocjonalnym przeżyciem. To, co wtedy dręczy, to świadomość świata, dławienie się duszy.

Wtedy wszystkie idee, w których przeczuwaliśmy życie, wszystkie ambicje i zamiary, na których opieraliśmy nasze nadzieje, rozpadają się, rozpraszają jak chmury, rozgonione przez wiatr, zamieniając się w mgliste popioły, strzępy tego, czego nie było i nie może być. A ponad tym obrazem klęski, unosi się czarna i nieubłagana samotność, rozgwieżdżonych pustkowi nieba.

To chęć, aby nie myśleć, pragnienie, aby nie mieć żadnej przeszłości, świadoma rozpacz wszystkich komórek ciała i duszy. To nagłe wrażenie, że jest się uwięzionym w nieskończonej celi. Jak można myśleć o ucieczce, jeżeli wszystko jest celą? Pessoa

Sztuka jest napomnieniem i do pewnego stopnia iluminuje. W mojej więziennej celi służy jako przesłonięte okno, które wpuszcza, nieco światła z czego wnioskuję istnienie jasnego zewnętrznego świata. Gdybym poszedł tam żyć, sztuka, przesłonięte okno już dłużej nie służyłaby żadnemu celowi. (Później dodane) Ale skąd wiem, że na zewnątrz jest jakieś życie? Nanamoli Thera

Wymiary fizycznego uniwersum są wymiarami więzienia. Gomez Davila

Dzisiejszy banał – tak wielu ludzi stwierdziło, że świat jest więzieniem, ale nigdy nie mogę odkryć z całą pewnością, kogo uważa się za będącego wewnątrz a kogo na zewnątrz. Nanamoli Thera

Błędna jest opinia, że przeciętny człowiek kocha wolność. Jeszcze bardziej jest błędna opinia, że wolność jest łatwa. Wolność jest trudna. Trwanie w niewoli jest łatwiejsze. Bierdiajew

Klasyczna tragedia (według Arystotelesa) oddziałuje na uczucia rozciągnięte pomiędzy opozycjami litości i strachu. Wydaje się, że egzystencjalizm używa linii „wybór - mdłości” ( z przesłanką, że człowiek jest zmuszany do wyboru, by używać swej wolności). Nanamoli Thera

"Nie lubię chwil wolności - zwierzał się rutynowy niewolnik - zrywają się łączące nas kajdany i człowiek zostaje sam jak palec". Lec

"Wolność" jest najczęściej używanym pojęciem, którego znaczenia się nie rozumie. Gomez Davila

Czuję się wolny, jakbym przestał istnieć, zachowując przy tym świadomość tego faktu.

Spokój, tak, spokój. Wielki spokój, słodki jak bezużyteczność, spływa w głąb mojej istoty. Pessoa

Przynależeć - oto banalność, wiara, ideał, kobieta lub zawód - wszystko to jest celą i kajdankami. Pessoa

Estetyczny kwietyzm życiowy, dzięki któremu zniewagi i upokorzenia wymierzane nam przez życie i bliźnich nie dotrą głąbiej niż tylko do nędznych peryferii wrażliwości, do przedsionka świadomej duszy. Pessoa

W epoce napoleońskiej tatuaż cieszył się u kurew wielkim wzięciem. Na ramieniu nosiły wytatuowane imię mężczyzny, który je wyzyskiwał, a na brzuchu imię ulubionej kobiety. Oto zdecydowana odpowiedź nieprzejednanych niewolnic moralistom, którzy próbowali niewolnictwo obalić. Ceronetti

Niewolnictwo jest prawem życia i to prawem jedynym - musi być przestrzegane; nie można się przeciw niemu buntować ani przed nim schronić. Jedni rodzą się niewolnikami, inni stają się niewolnikami, jeszcze innym niewolnictwo zostaje narzucone. Tchórzliwa miłość, jaką darzymy wolność - która, rzeczywiście osiągnięta, tak by nas zaskoczyła, że byśmy ją odrzucili - jest prawdziwym świadectwem skali naszego zniewolenia. Czy ja sam, który właśnie napisałem, że pragnę chaty lub jaskini, gdzie byłbym wolny od monotonii wszystkiego - która jest monotonią mnie samego - ośmieliłbym się udać tej chaty i jaskini ze świadomością, że monotonia, jako moja, będzie mi towarzyszyć również tam? gdzie ja - który duszę się tam gdzie jestem, i dlatego, że jestem - będę mógł swobodnie oddychać, jeśli choroba nęka moje płuca a nie moje otoczenie? Pessoa

Jeśli ktoś ma potrzebę, aby panować nad innymi, to znaczy, że potrzebuje innych. Zwierzchnik to ktoś zależny. Pessoa

Zredukujmy potrzeby do minimum, abyśmy w niczym nie zależeli od innych. Pessoa

Masy przedkładają zazwyczaj równość w niewoli ponad wolność. Le Bon

Człowiek czuje się wolny, gdy płynie wraz z unoszącym go prądem. Gomez Davila

Historia gromadzi w niewolniczych barakach tych, którzy nie potrafią użyć swej wolności, aby wynaleźć dla siebie szlachetne poddaństwo. Gomez Davila

Człowiek współczesny domaga się wolności by spuścić z łańcucha swoje żądze. Gomez Davila

Zmiana fantazmatów religii na widma rozumu to tylko zmiana więziennej celi. Pessoa

Chciałbym mieć prawo zdechnąć z głodu, jeśli sobie nie dam rady. I żyć - na litość boską żyć trochę tak, jak mnie się podoba, a niekoniecznie tak, jak podoba się jakiejś zas... ideologii. Bobkowski

Człowiek nie chce być wolny, my wszyscy mamy w gruncie rzeczy wolność gdzieś, i to od najmłodszych lat. Ledwo się trochę dojrzeje, już marzy się o kajdankach. I wobec tego znakomita większość wolnościowców – żeni się. Jak niedaleko szukając ja. I potem zaczyna się pieprzenie o wolności. Bobkowski

Szary człowiek zatracił samodzielność w każdej dziedzinie życia utraciwszy wolność fizyczną i tracąc ją coraz bardziej, zatraca wolność wewnętrzną, ostatnią redutę człowieczeństwa. Właściwie nie chce jej. Dziś szary człowiek nie chce wolności. Dlatego z taką łatwością nagina kark pod coraz to nowe jarzma. Bobkowski

Okowy wolności rodzą się – co ważne – wraz ze świadomością, że zawsze musimy decydować za siebie. Stąd tak często wielu próbuje uniknąć konieczności samodzielnego wyboru i przenieść odpowiedzialność na innych, np. państwo, Kościół, opinię publiczną czy przełożonych. Konsekwencją takiego postępowania jest zazwyczaj „(...) stępienie własnego poczucia odpowiedzialności za siebie i swoje postępowanie”* (Prokopski, Egzystencja i tragizm * K. Teplitz Egzystencjalna resubiektywizacja).

Sam wybór ma decydujący charakter dla postaci osobowości; wraz z wyborem zniża się ona do poziomu tego, co zostało wybrane (…) Kierkegaard

Demokracja, powiadają, i wolność. Ale masy potrzebują ochrony i niczego więcej. Od wszelkich Wielkich Systemów nie wolności oczekują, lecz ochrony. Dlatego zawsze są skłonne poświęcić wolność dla czegoś innego. Tylko jednostka, tylko heretyk potrzebują wolności. Tylko oni są skłonni – każdego dnia od nowa – za nią zapłacić. A cena jest niezwykle wysoka. Marai

Filozof spogląda na to, co nazywają stanowiskiem w świecie, jak Tatarzy spoglądają na miasta, to jest, jako na więzienia. Jest ono kołem, w którym idee się zacieśniają, dusza i umysł tracą rozległość i polot. Człowiek zajmujący stanowisko wysokie, posiada więzienie większe i obszerniejsze. Ten kto znajduje się na stanowisku niskim, ma tylko ciemnicę. Jedynie człowiek bez stanowiska jest człowiekiem wolnym, byle posiadał pewien dostatek lub przynajmniej nie potrzebował niczego od ludzi. Chamfort

Wolność jest jak zdrowie: uzyskuje wartość i stajemy się jej świadomi tylko wtedy, gdy ją tracimy. Toteż nie może ona być ideałem ani ponętą dla tych, którzy ją mają. Świat zwany „wolnym” jest światem - dla siebie samego - pustym. Cioran

Kloszard, którego cenię za jego przywary i nierównowagę, który od lat sypia pod chmurką, powiedział mi kiedyś: „Jestem wolny w najostatniejszym stopniu”. Cioran

Wolność słowa byłaby przydatna, gdyby człowiek nie umiał puszczać mimo uszu tego, czego nie chce usłyszeć. Gomez Davila

"Być wolny jak ptak?" I gwizdać całe życie jedną przydzieloną melodię? Lec

Społeczeństwo przyszłości: niewolnicy bez panów. Gomez Davila:

Jeśli zapominamy, że być wolnym to poszukać sobie pana, któremu powinniśmy służyć, wówczas wolność nie jest niczym innym jak tylko absolutną szansą że rozkazywać nam będzie pan najbardziej nikczemny.

Człowiek jest dziś wolny jak zbłąkany wędrowiec na pustyni.

Gdy tyranem jest anonimowa ustawa, człowiek nowoczesny czuje się wolny.

Realna wolność jest tylko tam, gdzie mnogość panów pozwala przenosić się z łatwością od jednego do drugiego.

Godność człowieka leży nie w jego wolności, lecz w rodzaju ograniczeń woli, które suwerennie zaakceptuje.

Żadne dzieło w żadnej epoce nie jest produktem wolności.
Wszystkie są konsekwencjami jarzma, na które wolność wyraziła zgodę.

Kwestie, których niezbywalnym elementem jest wolność lub świadomość, wymykają się nauce. Gomez Davila

Kogo obsypują pochwałami, tego zakuwają w kajdany. Ceronetti

Alfieri (O tyranii) Kto ma żonę i dzieci pod rządami tyrana, tym czyściej jest zniewolony i upokorzony, im więcej jest istot, o które stale musi drżeć.

Niewola nie jest niczym uciążliwym, gdy wolno jednym krokiem przekroczyć próg wolności, jeśli zbrzydło jarzmo. Cenię cię życie, dzięki łasce śmierci! Seneka

Jest znamieniem głupca, że nie wie, co mu wolno. Seneka

Pewien brat zapytał starca: „Co powinienem czynić, by się zbawić?” Ten zdarł z siebie odzienie, przepasał swe biodra i wyciągnąwszy ręce rzekł: „Oto jak mnich powinien być wolny od wszystkiego, co doczesne. Winien ukrzyżować w sobie pokusy i ponęty świata”. Apoftegmaty Ojców Pustyni t2

Tak lubię czuć się wolnym od ciężarów i zobowiązań, iż niekiedy jako zysk liczyłem sobie niewdzięczność, zniewagi i krzywdy doznane od tych, względem których, z natury czy z okoliczności miałem jakoweś obowiązki przyjaźni. Winą ich wobec siebie przyjmowałem niby skwitowanie i zwolnienie z długu. Montaigne

Nienawiść do despotyzmu i umiłowanie wolności były zawsze głoszone przez ludzi dobrze przystosowanych do despotyzmu i słabo do wolności. Le Bon

Ludzie bezustannie krzyczący za równością kończą akceptacją niewoli. Le Bon

Jeśli chodzi o wolność, to tłum nigdy nie rozumie jej znaczenia i zawsze ją odrzuci. Le Bon

Zdumiewający warunek ludzkiego żywota! Żyć to znaczy czuć się zmuszonym przez przeznaczenie do wolności, do rozstrzygania o tym, kim w tym świecie będziemy. Ortega y Gasset

Rozpuszczać to znaczy nie ograniczać żądań, potrzeb, to znaczy wpajać danemu osobnikowi przekonanie, że wszystko mu wolno i że do niczego nie jest zobowiązany. Ortega y Gasset

Dwa lęki przeplatają się w małżeństwie, jeden to lęk samotności, drugi to lęk przed zniewoleniem. Obawa przed samotnością jest większa niż lęk przed zniewoleniem, zatem żenimy się. Na jedną osobę lękającą się uwiązania, przypadają trzy bojące się wolności. A jednak miłość wolności jest szlachetną namiętnością, tą do której mądrość ożenionych ledwie aspiruje – w momentach gdy nie są neurotycznie uzależnieni – ale wtedy jest już za późno, wół nie stanie się bykiem ani kurczak sokołem. Obawa przed samotnością może być pokonana, gdyż wypływa ze słabości; przeznaczeniem ludzkiej istoty jest bycie wolnym, a być wolnym to być samotnym. Lęk przed zniewoleniem jest pojęciem rzeczywistego niebezpieczeństwa. Connolly

Być może oszukujemy się, sądząc że nasze pragnienie wolności podzielają wielkie masy ludzkie. Nam potrzebna jest wolność w rozumieniu jakie temu pojęciu nadał Montaigne: wolność intelektualisty, który broni prawa do samotności. Potrzeby chłopów, robotników, ludzi z „tłumu” są prostsze i bardziej przyziemne. S. Mihail